Zeus jainkoaren amarrukeriak biziki ezagunak dira greziar mitologian. Sexu eta amodio kontuetan beti ateratzen zen garaile, agian jainkoen jainkoa zelako, eta horrexegatik, botere ahalduna. Zuzen edo oker jokatuz, nahi zuena beti lortzen zuen. Horra hor, esaterako, jainko amainari horren grina erakarri zutenaren jainkosa, ninfa, emakume eta gizasemeen zenbait izen: Danae, Ganymedes, Io , Leda, Semele, Leto...
Horietako bat EUROPA dugu. Emakume hau, Mediterraneoko Ekialde aldekoa zen, Feniziako Tiroko Agenor erregearen alaba zenbaiten ustetan. Beste bertsioetan Fenixen alabatzat jotzen dute, eta hartara , Agenor horren iloba izango genuke. Ama, Telefasa zeritzola diote adituek eta Cadmo, Cilix eta Fenix haren anaiak.
Mitoaren arabera, Europa neskaren xarmak Zeus liluratu zuen , eta horrek, Hermesen laguntzaz gaztearen bahiketa prestatzeari ekin zion. Horretarako, itxuraldatuko zela erabakiaz hartuta , Zeus zezen zuri eta mantso eder batez metamorfositatu zen. Orduan Hermesek, idi talde baten itzain bihurturik, eta Zeus, animaliaren itxura hartuta, Europa eta beste neskatxak jostatzen ari ziren hondartzaren ondoko larreetara abiatu ziren.
Rubens. El Prado Museoan. Madril. |
Europaren bahiketa. Rembrandt. |
Ibilaldiaren amaiera Kretan dago. Gortinan izeneko tokian, iturri eta platano baten ondoan Zeusek Europa bortxatu zuen.
Hau guztia gertatzen ari zen bitartean Agenor bere alaba aurkitzeko zer egin ez zekiela, Cadmo bidali zuen haren bila honela esanez:
Fernando Botero. Medellin, Kolonbia |
Hemendik aurrera horrela dio mitoak: iturriri eta arbolari ez zirela inoiz agortuko agindu ziela jainkoak, Europak hiru seme izan zituela - Minos, Sarpedón eta Radamantis -, eta hiru opari eman zizkiola Zeusek emakumeari: Talo, brontzezko automata bat, zeinak Kretako kostalde defendatzen zuen etsaietatik; ehizan beti asmatzen zuen txakur bat, eta azkenik, xabalina bat, jomugan beti ematen zuena.
Horretaz gain, Zeus irlan bertan geratu ezin zenez, Asterionekin, Kretako erregearekin, ezkondu zuen Europa, eta senarrak Zeusekin izandako semeak adoptatu zituen bere oinordekoak izan zitezen.
Manolo López, 2011.
Mixta, acrílico sobre papel, 30x40 cm
|
Europa hil zenean jainkoen ohoreak lortu zituen eta Zeusek hartutako metamorfosiaren itxura, zezena itxura hori, konstelazio eta zodiako zeinu bihurtu zen. Izar bilakatze horrek katasterizazioa du izena eta greziar mitologian askotan ematen den amaiera bat da.
Antzinako Greziako mitologiaren berri, Ovidiori esker izaten dugu, besteak beste. Olerkari latindar honek, beste mitoekin batera, Europaren bahiketa ezagutarazi zigun Metamorfosiak izenaz zabaldu zen olerki luzean.
Testuaren ITURRIA: Elkarrekin (EAEko irakasleen ataria)
Gehiago jakin nahi ba duzu...: Europaren bahiketa Artearen historian.
No hay comentarios:
Publicar un comentario